Веб прелистувачи и веб пребарувачи

 

1. Што е Web Прелистувач (Web Browser)? 🚗💨

Замислете го Интернетот како еден огромен град со многу улици и куќи (веб-страници).

• Web прелистувачот е како вашиот автомобил или велосипед. Тој е програма на вашиот компјутер, таблет или телефон што ви овозможува да ги посетувате тие „куќи“ (веб-страници).
• Со прелистувачот, можете да внесете адреса на некоја веб-страница (на пример, www.google.com) и тој ќе ве однесе таму.
• Тој ви ги покажува текстовите, сликите, видеата и сите интересни работи на веб-страниците.

Познати Web Прелистувачи се:

·        Google Chrome (Гугл Хром)

·        Mozilla Firefox (Мозила Фајрфокс)

·        Microsoft Edge (Мајкрософт Еџ)

·        Safari (Сафари - најчесто на Apple уреди)

 

Што можеш да правиш со прелистувачот?

• Да отвораш веб-страници.
• Да кликаш на линкови за да одиш на други страници.
• Да се враќаш на претходната страница (со копчето "back" или "назад").
• Да ги зачувуваш омилените страници (bookmarks).

2. Што е Web Пребарувач (Web Search Engine)? 🕵️‍♂️🔍

Сега, замислете дека сте во огромна библиотека (Интернетот) и сакате да најдете книга за диносауруси, но не знаете каде точно се наоѓа.

• Web пребарувачот е како паметен библиотекар или детектив. Тој е специјална веб-страница (или алатка вградена во вашиот прелистувач) која ви помага да пронајдете информации на Интернетот.
• Вие му кажувате што барате (на пример, "слики од диносауруси" или "кога живееле диносаурусите") со внесување на клучни зборови.
• Пребарувачот потоа пребарува низ милиони веб-страници и ви дава листа на најрелевантните резултати.

Познати Web Пребарувачи се:

·        Google (Гугл)

·        Bing (Бинг)

·        DuckDuckGo (ДакДакГоу - познат по приватноста)

Како работи пребарувачот (многу едноставно)?

1. Има мали роботчиња наречени „пајаци“ (spiders) кои постојано „лазат“ по Интернетот и ги собираат информациите од веб-страниците.
2. Сите тие информации ги ставаат во еден огромен индекс (како азбучен список во книга).
3. Кога ќе внесете клучни зборови, пребарувачот брзо го проверува својот индекс и ви ги покажува страниците што најмногу одговараат на вашето барање.

Која е разликата? Ајде да повториме! 🧩

• Web Прелистувачот е програмата (како Chrome, Firefox) што ја користиш за ДА ПРИСТАПИШ и да ги гледаш веб-страниците. Тој е твојот "автомобил".
• Web Пребарувачот е веб-страницата (како Google, Bing) што ја користиш за ДА ПРОНАЈДЕШ информации на Интернет. Тој е твојот "паметен библиотекар".

Важно е да знаеш: Најчесто, кога ќе го отвориш твојот Web Прелистувач, првата страница што ќе ја видиш е Web Пребарувач (на пример, Google). Оттаму почнуваш да бараш!

Безбедно Пребарување – Неколку Совети: 🛡️

1. Биди точен: Користи јасни клучни зборови за да го добиеш тоа што го бараш.
2. Внимавај на линковите: Не кликај на сè што ќе видиш. Ако нешто изгледа чудно, прашај повозрасен.
3. Провери го изворот: Дали информациите доаѓаат од сигурна страница? (на пример, страница од училиште, музеј, позната енциклопедија).
4. Не споделувај лични информации: Никогаш не го кажувај твоето име, адреса, телефонски број или лозинки на непознати веб-страници.
5. Кажи на возрасен: Ако видиш нешто што те плаши, збунува или ти е непријатно, веднаш кажи на родител, наставник или некој друг возрасен на кој му веруваш.

Забавна Активност: 🚀
Отвори го твојот омилен Web Прелистувач. Потоа, оди на Web Пребарувач (на пример, Google) и пробај да најдеш:

• Која е највисоката планина на светот?
• Најди смешна слика од маче.
• Кога е денот на планетата Земја?

Се надевам дека ова ви помогна да ги разберете Web прелистувачите и пребарувачите. Тие се вашите супер-моќни алатки за истражување на неверојатниот свет на Интернетот! Среќно истражување! ✨

Компјутерска мрежа. Интернет.

Што е компјутерска мрежа?

•        Компјутерска мрежа е група од два или повеќе меѓусебно поврзани компјутери.

      

Мрежно поврзаните компјутери може да се наоѓаат на помало или поголемо меѓусебно растојание и да бидат поврзани со различни уреди – жични или безжични.

Видови компјутерски мрежи

Oсновни видови компјутерски мрежи според меѓусебната оддалеченост на поврзаните компјутери се :

  • Локална компјутерска мрежа (LAN – Local Area Network).

  • Широко распространета компјутерска мрежа   (WAN – Wide Area Network).

Локална компјутерска мрежа - LAN

LAN мрежата поврзува компјутери кои се наоѓаат на мало меѓусебно растојание. 

Пример за локална компјутерска мрежа се меѓусебно поврзаните компјутери во една училница, канцеларија, куќа, зграда и слично.

Можности на локалната компјутерска мрежа:

Поврзаните компјутери може меѓусебно да делат заеднички хардверски уреди, како печатар, скенер и др., може да си разменуваат програми и фајлови.

Податоците и програмите може да се пренесуваат од еден на друг компјутер без користење на CD-а или USB меморија.

Корисникот може да определува кои од уредите или фолдерите од неговиот компјутер ќе бидат достапни за разгледување или користење од другите компјутери во мрежата.

Корисникот може и да не дозволи ништо од содржината на неговиот компјутер да биде видлива или користена од останатите компјутери во мрежата.

Корисникот може еден фолдер на својот компјутер да направи да биде видлив (делив) за останатите компјутери во мрежата или да разменува програми и фајлови со другите компјутери во мрежата.

Уреди за поврзување на компјутерите во LAN 

За поврзување во локална мрежа секој од компјутерите поврзан во мрежата треба да има своја мрежна картица.

Уредот кој го овозможува и организира преносот на податоците меѓу компјутерите во локалната мрежа се вика свич (switch). Кај помалите локални мрежи свичот може да биде дел од уредот рутер (router).

Рутерот е уред кој овозможува една локална мрежа да се поврзе со други мрежи (на пример, други локални мрежи или Интернет).

Широко распространета компјутерска мрежа - WAN

WAN мрежата поврзува компјутери на меѓусебно големо географско растојание.

На пример, во една држава, во различни држави или континенти.

WAN мрежата може да се замисли како мрежа од LAN и WAN мрежи на големо географско растојание.

Уреди за поврзување во WAN мрежа се: трансокеанските кабли, сателитите, телефонски линии и слично.

Најголемата WAN мрежа во светот се вика Интернет. Можеме да ја замислиме како мрежа од компјутерските мрежи низ целиот свет.

Кликни на линкот и одговори на прашањата поставени во квизот:

Квиз - Компјутерски мрежи

или скенирај го кодот: